ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ က်ေရာက္မႈ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျမင့္မားေနဆဲ

နိစၥဓူဝ မိမိအေၾကာင္းႏွင့္မိမိ ေနပူပူ၊ မိုးရြာရြာသြားလာလႈပ္ရွားၿမဲ ျဖစ္ေသာ္ လည္း မုိးရြာျခင္းအတြက္အစိုမခံႏုိင္၍ ထီးကုိမျဖစ္မေန ေဆာင္းရန္သတိ ရၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ေနပူပူထဲျဖတ္သန္းသြားလာရန္အတြက္မူ ဦးထုပ္ပါမွ ထီးေဆာင္းမွဟု မျဖစ္မေနလိုက္နာက်င့္သံုးသူက နည္းမည္မွာ ေသခ်ာပါ သည္။ ထိုအခ်က္ကို ယခုသင္ႏွင့္လက္တစ္ကမ္း လမ္းေဘးဘီဝဲယာ တစ္ ေလွ်ာက္ကို ၾကည့္မိပါက ျငင္းႏုိင္ေတာ့မည္မဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ ဤေနေရာင္ ကို သာမန္ကဲ့သို႔ပင္ မထူးျခားေသာ ျဖစ္႐ိုးျဖစ္စဥ္ ေနေရာင္ဟု ထင္ပါသည္။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဟုေခၚသည့္ UV မွာ ေနေရာင္မွပါလာသည့္ အလင္း တန္း လွ်ပ္စစ္သံလိုက္လိႈင္း၏ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းျဖစ္သည္။ ယင္းေရာင္ျခည္ကုိ ကမၻာ႔ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ အဆင့္တစ္ခုအထိ ခံစားေန ၾကရၿမဲျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံႏွင့္ ေနထိုင္ရာ အရပ္ေဒသမ်ား၏ အနိမ့္အျမင့္၊ ပင္လယ္ျပင္အထက္၊ တိမ္အေျခအေန၊ ေလထု၏ အထက္အလႊာရိွ အုိဇုန္းလႊာအထူအပါး စသည့္ အေပၚ၌ မ်ားစြာမူတည္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

''လက္ရိွအခ်ိန္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ က်ေရာက္မႈ ျမင့္မား ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေရာင္ျခည္သင့္မႈအႏၲရာယ္ရိွေနဆဲျဖစ္ပါတယ္'' ဟု မိုး/ဇလပညာရွင္ ေဒါက္တာ ထြန္းလြင္က ေျပာၾကားသည္။ အဆုိပါ ျမင့္မားမႈသည္ ယခုမတ္လမွစတင္၍ ႏွစ္ကုန္ပုိင္းျဖစ္သည့္ ဒီဇင္ဘာလအထိ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အၫႊန္း ကိန္းမ်ား ျမင့္တက္ေနမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆုိသည္။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ျမင့္တက္မႈသည္ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးတြင္ခံစားရႏုိင္ၿပီး
အထူးသျဖင့္ေတာင္ပိုင္းေဒသ၊ ေအာက္ပိုင္းႏွင့္ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသမ်ားတြင္ လြန္ကဲအဆင့္ ေရာက္ရိွႏုိင္ေၾကာင္းကို ကမၻာ႔မုိးေလဝသအဖဲြ႕ခ်ဳပ္၏ စံသတ္မွတ္ခ်က္အရ ၎က ေျပာၾကားသည္။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ားကုိ အၫႊန္းကိန္းဂဏန္းမ်ားျဖင့္ တုိင္းတာျခင္းျဖစ္ၿပီး တုိင္းတာမႈတြင္ အၫႊန္းကိန္း ၈ထက္ေက်ာ္လြန္လာပါက က်န္းမာေရး အတြက္ အႏၲရာယ္ရိွၿပီျဖစ္ေၾကာင္း က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ သိရသည္။ အဆုိပါအၫႊန္းကိန္းမ်ား ၈ မွ ၁ဝ ၾကား ေရာက္ရိွလာပါက အလြန္ျမင့္မား သည့္အဆင့္ (Very Height) ဟု သတ္မွတ္ထားသည္။ အၫႊန္းကိန္း ၁၁ ႏွင့္ အထက္အဆင့္သို႔ ေရာက္ရိွၿပီဆုိပါက လြန္ကဲအဆင့္ (Extreme)သို႔ ေရာက္ေခ်ၿပီျဖစ္သည္။ ၎အေျခအေနသည္ လြန္စြာ အႏၲရာယ္ႀကီးမားၿပီး ကာကြယ္မႈမ်ား ေကာင္းမြန္စြာ ျပဳလုပ္ထားရမည့္ အခ်ိန္လည္းျဖစ္သည္ဟု မိုးေလဝသပညာရွင္မ်ားအျပင္ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပေျပာဆုိၾကသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ျပည္တြင္း၌ က်ေရာက္ေနၿပီျဖစ္သည့္ ခရမ္းလြန္ ေရာင္ျခည္ မ်ား၏ အၫႊန္းကိန္းမွာမူ အတက္အက် တည္ၿငိမ္မႈေတာ့မရိွေပ။ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔၏ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ က်ေရာက္မႈ အေျခအေနတြင္မူ လြန္ကဲ အဆင့္ကုိ တနသၤာရီတုိင္း၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္ နယ္၊ ကယားျပည္နယ္၊
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းႏွင့္အေရွ႕ပိုင္း၊ ဧရာ ဝတီတုိင္း၊ ပဲခူးတုိင္း၊ ရန္ကုန္ တိုင္း၊ ရခုိင္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ မႏၲေလးတုိင္းေတာင္ပိုင္းႏွင့္ မေကြးတုိင္းေတာင္ ပိုင္းတုိ႔က ခံစားရမည္ဟု Myanmar Climate Change Watch ဝက္ဘ္ဆုိက္ တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔ျပင္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ားသည္ တစ္ေန႔တာ၏ နာရီအလိုက္ အင္အား ေျပာင္းလဲေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေဒါက္တာ ထြန္းလြင္၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရသည္။ ၎ေရာင္ျခည္မ်ားသည္ မြန္းတည့္ခ်ိန္မ်ားတြင္ ပိုမိုအားေကာင္း ေလ့ရိွၿပီး အထူးသျဖင့္ မနက္ ၁၁နာရီမွ မြန္းလဲြ ၁ နာရီ အထိ ျဖစ္သည္။ မတည္မၿငိမ္ရိွလွသည့္ ယင္းခရမ္းလြန္ ေရာင္ျခည္မ်ား၏ အၫႊန္းကိန္းမ်ားမွာ သာမန္လူမ်ားအတြက္ သက္ေရာက္မႈသိသာလွမည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ကေလးသူငယ္ႏွင့္ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ား၊ နာမက်န္း ျဖစ္သူမ်ား အတြက္ အႏၲရာယ္ႀကီးေၾကာင္း ေဒါက္တာ ထြန္းလြင္က ထပ္ေလာင္းေျပာသည္။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဟူသည္ လူတုိ႔၏ မ်က္စိျဖင့္မျမင္ႏုိင္သည့္ အလင္းပုံစံ တစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္ဟု မိုးေလဝသႏွင့္ ဇလေဗဒပညာရွင္ ဦးထြန္းလြင္က ေျပာသည္။ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ကို လူသားမ်ားမျမင္ႏုိင္ေသာ္လည္း ပ်ားႏွင့္ လိပ္ျပာမ်ားမွာမူ ၎ကိုခဲြျခားျမင္ႏုိင္သည္ဟုလည္း ဆုိသည္။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ UV ကို VA , UVB ႏွင့္ UVC ဟူ၍ ခဲြျခားထားၿပီး ယင္းတုိ႔ကို လႈိင္းအလ်ားတန္ဖိုးေပၚမူတည္ခဲြျခားထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ သို႔ေသာ္ယင္းအမ်ဳိးအစားသံုးမ်ဳိးစလံုးမွာ လူသားမ်ား၏ က်န္းမာေရးအားသက္ေရာက္ထိခုိက္ေစႏုိင္မည္သာ ျဖစ္သည္။

UVA သည္ UVB ထက္အေရျပားအတြင္း ပိုမိုစိမ့္ဝင္ကာ လူတုိ႔၏ ဗီဇကလပ္ ဆဲလ္ DNA မ်ားကို ထိခုိက္ပ်က္စီးေစႏုိင္သည္။ အေရျပားကင္ဆာႏွင့္ မ်က္စိ မ်ား ထိခုိက္ပ်က္စီးေစတတ္ၿပီး အသားအေရ အုိမင္းရင့္ေရာ္ ပ်က္စီးေစတတ္ သည္ဟုလည္း သိရသည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းေရာင္ျခည္ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးအား ေနေရာင္ခံလိမ္းေဆးမ်ားလိမ္းျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္ႏုိင္သည္။ ယင္းလိမ္းေဆး မ်ား၌ SPF30+ ပါဝင္ရန္ေတာ့ အထူးလိုအပ္ေၾကာင္း သိရသည္။

UVB မွာ UVA ကဲ့သို႔ အေရျပားအတြင္း နက္႐ိႈင္းစြာစိမ့္မဝင္ႏုိင္ဟု သိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎က အေရျပားေပၚ၌သာေနေလာင္မႈ၊ အေရျပားကင္ဆာ ေရာဂါကိုသာ အဓိက ျဖစ္ေစသည္ ဟု ေဒါက္တာထြန္းလြင္က ဆုိသည္။

ထို႔ျပင္ UVC မွာ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အမ်ဳိးအစားသံုးမ်ဳိး၌ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္ဟုသိရသည္။ ၎ေရာင္ျခည္ကို သဘာဝအရအုိဇုန္းလႊာမွ ကာကြယ္ေပးထားေသာ္လည္း လက္ရိွတြင္ ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပား၌ ႀကံဳေတြ႕ေနရ သည့္ အုိဇုန္းလႊာေပါက္ၿပဲမႈေၾကာင့္ ၎ေရာင္ျခည္မွာ ကမၻာေပၚသို႔ သက္ေရာက္ ေနၿပီျဖစ္သည္။

UVC ၏ အႏၲရာယ္အားအႀကီးမားဆံုး ရင္ဆုိင္ေတြ႕ႀကံဳေနရသည့္အထဲတြင္ ၾသစေၾတးလ်တုိက္လည္း အပါအဝင္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ခရမ္းလြန္ ေရာင္ျခည္မ်ားသည္ ေရာင္ျပန္ဟပ္ျခင္းျဖင့္လည္း ျဖစ္ေပၚႏုိင္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ေျမျပင္ရိွ ေရမ်က္ႏွာျပင္၊ ေရခဲမ်က္ႏွာျပင္၊ ႏွင္းထုမ်က္ႏွာျပင္တုိ႔ေပၚတြင္ ျဖစ္သည္ဟု မုိး/ဇလပညာရွင္ ေဒါက္တာ ထြန္းလြင္၏ ေျပာၾကားခ်က္ အရ သိရသည္။ ေရမ်က္ႏွာျပင္မွေရာင္ျပန္ဟပ္ သည္ဟုဆိုရာတြင္ ေရကူးျခင္း၊ ေလွ ေလွာ္ရြက္လႊင့္ျခင္း၊ လိႈင္းစီးျခင္း၊ ငါးမွ်ားျခင္းစသည့္ အခ်က္မ်ားအျပင္ ေရကန္နံေဘး ေနပူစာ လႈံသည့္အခ်က္လည္းပါဝင္သည္။ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ေၾကာင့္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ား တုိးပြားေလ့ရိွသည္။

ကမၻာ႔ေလ့လာ မႈမ်ားအရ ပင္လယ္ေရျပင္သည္ ခရမ္းလြန္ ေရာင္ျခည္ သင့္မႈအား ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းအထိ တုိးေစသည္ဟု သိရသည္။ သဲေသာင္မ်ား ကမူ ၁၅ ရာ ခုိင္ႏႈန္းအထိ တုိးေစသည္ဟုလည္း ဆုိသည္။ ဤသို႔ဆုိလွ်င္ လာမည့္ ဧၿပီလအတြင္း က်ေရာက္မည့္ ျမန္မာတုိ႔၏ အတာေရသဘင္ပဲြတြင္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ားျဖင့္
မည္ကဲ့သို႔ ႏွစ္ပါး သြားၾကမည္နည္း။

''လာမယ့္ မဟာသႀကၤန္ကာလမွာ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္သင့္မႈ အႏၲ ရာယ္က ပိုမုိျမင့္မားလာစရာ အေၾကာင္းေတြရိွပါတယ္'' ဟု ေဒါက္ တာထြန္းလြင္က ဆုိသည္။သႀကၤန္ကာလအတြင္း မြန္းတည့္ခ်ိန္ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ ျမင့္မားမည့္အခ်ိန္၌ ေရကစားသူမ်ားမွာ ေနပူထဲတြင္ရိွေနသည့္ အခြင့္အလမ္း မ်ားျခင္းျဖစ္သည္။

ထုိ႔ျပင္ မ႑ပ္မ်ား၌ ကားပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ားရိွၿပီး ယင္းအတြက္ ေနပူဒဏ္အား အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ခံစားရမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ သႀကၤန္လည္ပတ္သူမ်ား၏ အဝတ္အစားပါးလႊာမႈမ်ားႏွင့္ ေရစိုသည့္ အခ်ိန္မ်ားျပားျခင္း၊ ေရႏွင့္နီး ကပ္စြာေနရျခင္းမ်ားေၾကာင့္လည္း ခရမ္း လြန္ေရာင္ျခည္သင့္မႈဒဏ္ အား ျမင့္မားစြာခံစားရႏုိင္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ထြန္းလြင္က သံုးသပ္သည္။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေၾကာင့္ အျမင့္မားဆံုး ျဖစ္ေစသည့္ အဓိက ေရာဂါမ်ား မွာ အေရျပားကင္ဆာ၊ အရြယ္မတုိင္မီ အေရျပားမ်ား ရင့္ေရာ္ ျခင္းႏွင့္ မ်က္စိတိမ္စဲြျခင္း၊ မ်က္စိကင္ဆာ၊ ဆီးႏွင္းကြယ္ေရာဂါ၊ မ်ဳိးပြားဗီဇပ်က္စီးျခင္း (သားသမီးမရႏုိင္ျခင္း) မ်ားျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ဘုိးဘြားသက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ား၊ ေရာဂါေဝဒနာသည္မ်ား၌ က်န္းမာေရး ထိခုိက္ႏုိင္ၿပီး ေလျဖတ္ျခင္း၊ ႐ုတ္တရက္ ႏွလံုးခုန္ရပ္တန္႔ျခင္းမ်ားလည္း ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ေၾကညာသည္။

မ်က္စိႏွင့္ဆိုင္သည့္ကင္ဆာေရာဂါမွအစ မ်က္သားတက္ျခင္း ေရာဂါမ်ားအတြက္ကိုမူ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ ကာကြယ္သည့္ေနကာ မ်က္မွန္မ်ားတပ္ဆင္သင့္ေၾကာင္း
မ်က္စိအထူးကုေဆး႐ုံႀကီး မ်က္စိ ေရာဂါပညာဌာနမွ ပါေမာကၡဌာနမွဴး ေဒါက္တာတင္ဝင္းက ေျပာသည္။

ေနကာမ်က္မွန္တပ္ဆင္ရာတြင္ အထူးသျဖင့္ UV ကာကြယ္သည့္မွန္မ်ား သီးသန္႔ရိွၿပီး ယင္းတုိ႔တြင္ မ်က္လံုးအတြင္းသို႔ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ တုိက္႐ိုက္က်ေရာက္မႈကုိ ကာကြယ္ႏုိင္မည္ဟု ၎ကဆုိသည္။ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အား ကာကြယ္ႏုိင္သည့္ မွန္အမ်ဳိးအ စား ႏွစ္မ်ဳိးသာရိွသည္ဟု ေရႊဘံုသာအလယ္လမ္းရိွ ဟနီဖာမ်က္မွန္ဆုိင္ရွင္

ဦးဟနီဖာကဆုိသည္။ ၎တုိ႔က ပိုလာ႐ိြဳက္စ္ႏွင့္ေအာ္ဂဲနစ္မွန္ အမ်ဳိးအစားတို႔ ျဖစ္သည္။ ယင္းႏွစ္မ်ဳိးက UV ကို အျပည့္အဝ ကာကြယ္ႏိုင္သည္ဟုသိရၿပီး ေရာင္ျခည္ ၄ဝဝ ႏႈန္းအထိ အျမင့္ဆံုးကာကြယ္ႏုိင္ မည္ျဖစ္သည္ဟု ၎က ဆုိပါသည္။

''အဓိကကေတာ့ ဝယ္တဲ့သူက UV အကာအကြယ္ ပါမပါ မသိႏုိင္လို႔ ေရာင္းမယ့္သူအေနနဲ႔ အတိအက်ေျပာေရာင္းေပးဖို႔ လုိတယ္'' ဟု ဦးဟနီဖာက ဆက္ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ UV မပါသည့္ ေစ်းသက္သာသည့္ ေနကာမ်က္မွန္မ်ားကိုသာ အသံုးျပဳရန္ေငြေၾကးတတ္ႏုိင္သူမ်ားအတြက္လည္း မ်က္စိေရာဂါပညာဌာန ပါေမာကၡဌာနမွဴး ေဒါက္တာတင္ဝင္းက ''ေကာ္မ်က္မွန္ ျဖစ္တယ္ဆုိ ရင္ေတာင္ မ်က္လံုးေရွ႕မွာ အကာအကြယ္တစ္ခုေတာ့ ျဖစ္ေစတယ္။ အထိုက္အေလ်ာက္ ကာကြယ္ႏုိင္မယ္။ သူ႕ေၾကာင့္ ေဘးထြက္ ဆုိးက်ဳိးဆုိတာမ်ဳိး မျဖစ္ဘူး'' ဟု ေျပာၾကားသည္။

ထို႔ျပင္ အေရျပားေရာဂါႏွင့္ကင္ဆာမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္အတြက္ ကိုမူ ေနေရာင္ဒဏ္ခံလိမ္းေဆးမ်ားလိမ္းရန္လိုအပ္ၿပီး ထီးအပါအဝင္ ဦးထုပ္မ်ား၊ လံုၿခံဳသည့္ အဝတ္အစားဝတ္ဆင္ျခင္းမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ႔က်န္းမာေရးအဖဲြ႕ခ်ဳပ္(WHO) ႏွင့္ ကမၻာ႔မုိးေလ ဝသ အဖဲြ႕ခ်ဳပ ္(WMO) တုိ႔က အႀကံျပဳထားသည္။
ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္မ်ား တုိက္႐ိုက္က်ေရာက္မႈမွ ကာကြယ္ႏုိင္မည္ ဆုိေသာ္လည္း ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မ်ားအေနႏွင့္မူ အထူးသတိထားသင့္ ေၾကာင္း အေထြေထြေရာဂါ ကုဆရာဝန္ ေဒါက္တာမီမီကုိကလည္း အႀကံ ျပဳသည္။

ယခုႏွစ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အၫႊန္း ကိန္းမ်ား လြန္ကဲအဆင့္ထိ ေရာက္ရိွမည့္ႏွစ္တစ္ႏွစ္ျဖစ္သည္။ အလုပ္ မ႐ႈပ္ပါ။ မခက္ခဲပါ။ သင္ႏွင့္ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ မျဖစ္မေနေနပူထဲသုိ႔ ျဖတ္ သန္းသြားလာရမည့္ လုပ္ငန္းတာဝန္ႏွင့္ ကိုယ္ေရးကုိယ္တာမ်ားလည္း ဖ်က္ပစ္ရန္မလိုပါ။ သံုးခ်က္တည္းသာ ျဖစ္ပါသည္။

(၁) ေနေရာင္တိုက္႐ိုက္မထိရန္ ခ်ည္သားအက်ႌလက္ရွည္ ဝတ္ပါ။
(၂) ထီး သုိ႔မဟုတ္ ဦးထုပ္ေဆာင္းပါ။
(၃) သင္ႏွင့္လိုက္ဖက္မည့္ ေနကာမ်က္မွန္လွလွေလးတစ္လက္ တပ္လိုက္ပါ။

Myanmar News Media....

ရြင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ၾကပါေစေနာ္....အခ်စ္ငွက္ငယ္နဲ႕မိန္းမပ်ိဳမွ တင္ေသာပို႕စ္မ်ားသည္ copy ျဖစ္ေသာ္လည္း
ဒီပို႕စ္ကိုဖတ္မိလိုက္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းမ်ား အသိေလးတစ္ခု မွတ္သားစရာေလးတစ္ခုရသြားမယ္ဆိုရင္
ေပ်ာ္ရြင္မိမွာေလ....